حجاب

 آیه حجاب

آیه ۵۳ سوره احزاب، مردان مسلمان را از رو در رو شدن با همسران پیامبر(ص) منع کرده است. نزول این آیه نخستین مرحله تبیین لزوم پوشیده بودن زنان در مواجهه با مردان نامحرم بوده که مفهوم و حدود آن به تدریج در سیر نزول آیات بسط یافته است: وَ إِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعًا فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَ‌اءِ حِجَابٍ ذَٰلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ (ترجمه: و چون از زنان ] چیزی خواستید از پشت پرده از آنان بخواهید؛ این برای دلهای شما و دلهای آنان پاكیزه‌تر است).

در این آیه به مردان دستور داده شده با همسران پیامبر از پشت پرده (مِنْ وَراءِ حجابٍ) سخن گویند و همسران پیامبر (ص) در برابر دیدگان نامحرمان نباشند و این کار برای پاکی قلب هر دو طرف بهتر دانسته شد. حکم آیه که به سبب ذکر واژه حجاب در آن، به «آیه حجاب» معروف است، به همسران پیامبر(ص) اختصاص داشت و دیگر زنان مسلمان را دربرنمی‌گرفت[۵].

حدیث ابن امّ مکتوم که مطابق آن، پیامبر اکرم(ص) به همسران خود دستور دادند در برابر مرد نابینا خود را پشت حائلی پوشیده دارند[۶] نیز همین معنا را می‌رساند[۷].

پایبندی همسران پیامبر اکرم (ص) به اجرای این دستور و تلقی مسلمانان صدر اسلام از آن[۸]، مؤید این نکته است که در ابتدا حکمت تشریع حجاب، حفظ شأن و حرمت پیامبر (ص) و نوعی احترام ویژه به همسران ایشان بوده است. در لغت به معنای مانع، چیزی که بین دو چیز جدایی افکنَد، پوشاندن و پوشش (سِتر) است[۱]. به پرده حائل میان قفسه سینه و شکم، «حجاب حاجز» می‌گویند[۲]. امروزه واژه حجاب در زبان عامه مردم و متون فقهی، به معنای پوشش شرعی زنان به کار می‌رود.(حبیب هو)